9f. Hoogbegaafdheid

Waar gaat het over?

Leerlingen die hoogbegaafd zijn, hebben een intelligentiescore hoger dan 130. Het komt echter vaak voor dat er sprake is van een disharmonisch intelligentieprofiel, waardoor de totaalscore soms lager uitvalt. Niet het IQ is leidend, maar de onderwijsbehoeften van de leerling. Om onderpresteren, gebrek aan motivatie of probleemgedrag te voorkomen moeten leerlingen met begaafdheidskenmerken al van jongs af aan een passend onderwijsaanbod krijgen. Lesmethodes en werkvormen die compacten en verrijken hebben een positief effect op motivatie, welbevinden en gedrag. Als dit onvoldoende werkt, kan versnelling uitkomst bieden of het organiseren van onderwijs in plusklassen. Daarnaast zijn er specifieke aanpakken voor het stimuleren van executieve functies en sociaal-emotionele vaardigheden. Ondanks een passend aanbod, lopen sommige hoogbegaafde leerlingen toch vast en is er aanvullende begeleiding nodig.

Hoe doen we het in de Kop?

PO-SBO-SO-VO: School draagt zorg voor een passend pedagogisch en didactisch aanbod. Daarnaast kunnen preventieve of licht curatieve Interventies worden ingezet vanuit de basisondersteuning om te voorkomen dat spanningen binnen het onderwijsproces (of andere context) oplopen. Zo kan verergering van de situatie voorkomen worden.

Bij een begaafdheidsonderzoek dat gericht is op het vormgeven van een passend pedagogisch en didactisch aanbod voor de leerling, valt de bekostiging onder de school. Indien er een plan van aanpak volgt op het onderzoek, dient gekeken te worden naar de inhoudelijke doelstellingen om te bepalen wie voor de bekostiging waarvan verantwoordelijk is.

PO: Indien de leerling ondanks de geboden interventies vastloopt op school, kan het bevoegd gezag van de school , samen met de ouders, bij het samenwerkingsverband een verzoek doen tot plaatsing in de externe plusklas (deeltijd) of bij Eureka (voltijd voorziening).

VO: Elke VO-school heeft in het schoolondersteuningsplan opgenomen wat het beleid rond hoogbegaafdheid is. Indien de leerling ondanks de geboden interventies vastloopt op school, kan het bevoegd gezag van de school , samen met de ouders, bij het samenwerkingsverband een verzoek doen voor een maatwerkprogramma.

Gemeenten: Indien er een plan van aanpak volgt op het begaafdheidsonderzoek, dient gekeken te worden naar de inhoudelijke doelstellingen om te bepalen wie voor de bekostiging waarvan verantwoordelijk is. Voor diagnostiek en/of behandeling vanuit de jeugdwet, dient er een redelijk vermoeden te zijn van problematiek naast hoogbegaafdheid.

Hoe te handelen volgens de wet?

Onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen valt binnen het kader van passend onderwijs. Dit betekent dat scholen en samenwerkingsverbanden gezamenlijk moeten voorzien in een passend aanbod voor elke leerling, ook voor hoogbegaafde leerlingen. Indien een leerling specifieke ondersteuning nodig heeft, moet de school in samenwerking met het samenwerkingsverband hierin voorzien. Samenwerkingsverbanden zijn verantwoordelijk voor een dekkend onderwijsaanbod. In de onderwijswetten staat niets opgenomen over de specifieke zorg/begeleiding rondom hoogbegaafdheid, alleen over basisondersteuning en extra ondersteuning.